Zapraszamy do podjęcia kolejnego kroku na drodze wielkopostnego nawrócenia poprzez rozważenie trzeciego punktu z Regulaminu Życia św. Maksymiliana. Tym razem zastanowimy się nad grzechem i jego skutkami oraz czym jest pokuta. Życzymy duchowego wzrostu.

Temat: Z góry wyklucz grzech śmiertelny lub dobrowolny powszedni - Spokój o przeszłość. - Gorącością wynagrodź czas stracony
(punkt 3. Regulaminu życia Ojca Maksymiliana)

• Zastanów się, czy z całego serca odrzucasz każdy grzech, a nawet wszelki pozór zła? Jakie są motywy twojej postawy wobec grzechu: strach przed karą, konsekwencjami, przed opinią ludzką czy zaufanie względem Boga i Jego prawa? Rozważ sytuacje ze swojego życia, w których chcesz ukryć grzech lub go usprawiedliwić - skąd taka postawa: z wygody, rezygnacji walki ze słabościami, a może z braku zaufania względem Pana Boga i Jego Prawa?

Duchowa refleksja: Pokuty, pokuty, pokuty (Pisma nr 1029. Grodno, przed lutym 1926)

• Zaznacz w tekście zdania, które najbardziej do ciebie przemawiają i zastanów się jak je odnieść do twojej historii i drogi życia.

Używać, używać, używać - woła świat. Aby umożliwić sobie jak największe używanie popełnia się kradzieże, oszustwa, przekupstwa, zdrady, a nawet zabójstwa. A gdy się używać nie udaje, albo serce przesycone brudem moralnym widzi całą czczość i znikomość w złudnym szczęściu, za którym goniło, wtedy, jeżeli zbraknie pokory, która zwraca na drogę pokuty, do Boga, życie brzydnie i nieraz kończy się nikczemnym samobójstwem.

Dnia 11 lutego obchodzimy rocznicę głośnego na cały świat objawienia się Niepokalanej w Lourdes. Co nam poleca Ona? Oto co opowiada szczęśliwa wybranka Niepokalanej, Bernadeta, swemu księdzu proboszczowi, który zażądał, by zjawiająca się Pani, na znak, że jest Istotą z nieba, sprawiła, by róża zakwitła w zimie. Widziałam, mówi ona, Cudowną Istotę i powiedziałam Jej: "Ksiądz Proboszcz żąda jakichś dowodów, na przykład, aby Pani kazała zakwitnąć róży, którą ma pod swoimi stopami, bo moje słowo nie wystarcza księżom i nie chcą ze mną o tym (o zbudowaniu kaplicy) mówić. Ona się wtedy uśmiechnęła, ale nie rzekła słowa; potem powiedziała mi, abym się modliła za grzeszników i trzy razy zawołała: Pokuty! pokuty! pokuty! Zakwitnięcie róży w zimie to drobiazg, chociaż i to Niepokalana zdziałała, wobec nawrócenia grzeszników za pomocą - pokuty.

W tym miesiącu Kościół św. wzywa nas w szczególny sposób do pokuty posypując popiołem głowy i mówiąc: "Pamiętaj, człowiecze, żeś proch i w proch się obrócisz" [por. Rdz 3,19]. A z dniem 26 lutego nakazuje rozpoczęcie postu. Na czym polega post wedle przepisów najnowszego prawa kanonicznego? Nowe prawo rozróżnia dwie rzeczy: powstrzymanie się od mięsa (abstinentia) i post (ieiunium). Powstrzymanie się od mięsa obowiązuje we wszystkie piątki całego roku. Powstrzymanie się od mięsa i post obowiązują w środę popielcową, w piątki i soboty wielkiego postu, w suche dni, w wigilię: Zielonych Świąt, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Wszystkich Świętych i Bożego Narodzenia. Sam post obowiązuje we wszystkie inne dni Wielkiego Postu. Ani powstrzymanie się od mięsa, ani post nie obowiązują, jeżeli przypadną na niedziele albo święta obowiązujące, z wyjątkiem świąt podczas Wielkiego Postu. Także w Wielką Sobotę po południu wolno już spożywać pokarmy mięsne. Czego zabrania powstrzymanie się od mięsa? Zabrania używania mięsa i rosołu z mięsa. A jaja i nabiał są wtedy zabronione? Nie. Nawet dozwolona jest jakakolwiek omasta (kraszenie) chociażby tłuszczem zwierzęcym. Kogo obowiązuje powstrzymanie się od mięsa? Wszystkich, którzy ukończyli 7. rok życia. A czego zakazuje post w ścisłym rozumieniu nowego prawa? Zakazuje jedzenia do syta więcej jak raz na dzień; dozwala więc tylko na lekki posiłek z rana i wieczorem. Co i ile można jeść przy lekkim posiłku? To zależy od utartych zwyczajów w poszczególnych okolicach. Kogo obowiązuje post w znaczeniu ścisłym? Wszystkich, którzy ukończyli 21. rok życia, a nie zaczęli jeszcze 60. roku.

A jeżeli kto czy to z braku zdrowia, czy też z innych powodów nie może pościć, tj. nie jeść mięsa (lub rosołu) albo raz tylko na dzień do syta? Najlepiej niech przedstawi swoje powody własnemu ks. proboszczowi albo spowiednikowi, a ten już wyjaśni, czy w danych okolicznościach post obowiązuje, czy też nie. Gdyby jednak kto chciał pościć tak jak dawniej było w zwyczaju dodając jeszcze do obecnych przepisów? Ten tym większą sobie zjedna zasługę u Boga; może też i innych do tego zachęcać. Źle by jednak czynił, gdyby strofował tych, co ograniczają się do obecnie przepisanego sposobu poszczenia, a już dawałby dowód nieprawdziwej pobożności, gdyby uważał się za coś lepszego dlatego, że więcej pości. Czy więc będzie wskazane polecać innym, by ograniczali się tylko do postów nowym prawem złagodzonych? Oczywiście tych, którzy i przepisanych postów nie zachowują, należy nakłaniać, by przynajmniej obowiązkowe zachowali, innym jednak raczej radzić trzeba, by o ile zdrowie i obowiązki stanu pozwalają, pokutowali za swoje grzechy i za tyle obrazy Bożej na świecie.

Punkty do refleksji:

• Jak wygląda twoja relacja z Chrystusem? Przymus, obowiązek, gorliwość, modlitwa, miłość...?
• Które przyrzeczenia Chrztu Świętego wypełniasz? Pamiętasz o nich?
• Jakie masz podejście co do swojej przeszłości i przyszłości: spokój, lęk czy obojętność? Jak odnosisz się do zasady: "dziś tylko jest moje, wczoraj nie do mnie należy"?
• Jakie podejmujesz kroki, by zrealizować postanowienia wiekopostne (umartwienia ciała i ducha - jakie)?
• Jakimi motywami i intencjami kierujesz się, podejmując post (aby schudnąć; aby "odtruć" organizm; aby zwalczyć nałóg, wadę; aby odpokutować złe uczynki; aby wynagrodzić i zadośćuczynić Bogu; aby wzmocnić wolę i ducha; aby zbawić siebie i innych; aby podjąć dobrowolne cierpienie z miłości do Chrystusa; inne...)?
• Co w najbliższych dniach Wielkiego Postu chcesz zmienić w swoim życiu?

Prawo Kanoniczne dziś

Uwaga! Oto obecnie obowiązujące nas przepisy Prawa Kanonicznego dot. postu:

Kan. 1249 - Wszyscy wierni, każdy na swój sposób, obowiązani są na podstawie prawa Bożego czynić pokutę. Żeby jednak wszyscy przez jakieś wspólne zachowanie pokuty złączyli się między sobą, zostają nakazane dni pokuty, w które wierni powinni:

(1) modlić się w sposób szczególny,

(2) wykonywać uczynki pobożności i miłości,

(3) podejmować akty umartwienia siebie przez wierniejsze wypełnianie własnych obowiązków,

(4) zwłaszcza zaś zachowywać post i wstrzemięźliwość, zgodnie z postanowieniami zamieszczonych poniżej kanonów.

Kan. 1250 - W Kościele powszechnym dniami i okresami pokutnymi są poszczególne piątki całego roku i czas Wielkiego Postu.

Kan. 1251 - Wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów, zgodnie z zarządzeniem Konferencji Episkopatu, należy zachowywać we wszystkie piątki całego roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś uroczystość. Natomiast wstrzemięźliwość i post obowiązują w Środę Popielcową oraz w piątek Męki i Śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa.

Kan. 1252 - Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły czternasty rok życia, prawem zaś o poście są związane wszystkie osoby pełnoletnie, aż do rozpoczęcia sześćdziesiątego roku życia. Duszpasterze oraz rodzice winni zatroszczyć się o to, ażeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie związani jeszcze prawem postu i wstrzemięźliwości, byli wprowadzeni w autentyczny duch pokuty.

Kan. 1253 - Konferencja Episkopatu może dokładniej określić sposób zachowania postu i wstrzemięźliwości, jak również w całości lub części zastąpić post i wstrzemięźliwość innymi formami pokuty, zwłaszcza uczynkami miłości i pobożności.